Viljayfirlýsing um fjármögnun Orkuseturs og aukin verkefni á Akureyri

Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, Benedikt Sigurðarson, stjórnarformaður KEA, og Þorkell Helgason, orkumálastjóri, rituðu í dag undir viljayfirlýsingu um samstarf KEA og Orkustofnunar um fjármögnun Orkuseturs og aukin verkefni á Akureyri. Í bókun stjórnar KEA, sem fylgir viljayValgerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, Benedikt Sigurðarson, stjórnarformaður KEA, og Þorkell Helgason, orkumálastjóri, rituðu í dag undir viljayfirlýsingu um samstarf KEA og Orkustofnunar um fjármögnun Orkuseturs og aukin verkefni á Akureyri. Í bókun stjórnar KEA, sem fylgir viljayfirlýsingunni, kemur fram að þess sé vænst að unnið verði að frekara samstarfi sem leiði til verulegrar uppbyggingar verkefna og fjölgunar starfa á Akureyri og félagssvæði. Takist það samstarf ekki á næstu 12-18 mánuðum áskilur stjórn KEA sér rétt til að fella niður fjárhagslegar skuldbindingar sínar við þau verkefni sem yfirlýsingin tilgreinir. Viljayfirlýsingin sem var ritað undir í dag er svohljóðandi: “Að undanförnu hafa verið ræddir möguleikar á aukinni starfsemi Orkustofnunar á Akureyri og stuðningi KEA við færslu starfa norður. Við undirritun yfirlýsingar þessarar eru fjögur stöðugildi við starfsstöð Orkustofnunar á Akureyri og hefur þeim fjölgað um tvö og hálft frá því viðræður hófust milli undirritaðra. Á starfsstöð Orkustofnunar á Akureyri er sinnt stjórnsýslu vegna niðurgreiðslna húshitunar, jarðhitaleitarátaks og umsjón með Orkusjóði. Auk þeirra verkefna sem Orkusjóður styrkir hefur Orkustofnun annast ýmis verkefni á sviði orkunýtni með starfsemi svonefnds vettvangs um vistvænt eldsneyti og verkefnum um orkuhagkvæmni sem unnin eru í samvinnu við ýmsa aðila, auk ýmissa annarra verkefna, s.s. varðandi möguleika smávirkjana, varmadælna, vindorku og sjávarfallaorku. Vilji er til þess að færa verkefnastjórnun þessara málaflokka smám saman til Akureyrar og styrkja starfsstöð stofnunarinnar þar. Einnig hafa verið ræddir möguleikar á því að færa hluta af orkutölfræði stofnunarinnar norður. Auk ofangreinds hafa Vatnamælingasvið Orkustofnunar og Auðlindadeild Háskólans á Akureyri haft samvinnu um tveggja ára skeið. Þessir tveir aðilar eiga mikla samleið hvað varðar áhersluatriði í umhverfis- og orkufræðum sem og norðurhjararannsóknum. Vatnamælingar Orkustofnunar hafa lýst yfir áhuga sínum á aukinni samvinnu við Háskólann á Akureyri og Akureyrarbæ bæði á sviði rannsókna og kennslu. Vatnamælingar hafa tekið virkan þátt í Vatnafræðiáætlun Unesco og WMO og eiga jafnframt mikla samvinnu á því sviði við önnur Norðurlönd. Þær stjórna verkefnum á sviði vatna- og jöklafræði og endurnýjanlegra orkulinda í samvinnu við vísindastofnanir og orkugeirann á Norðurlöndunum. Vatnamælingar taka jafnframt sæti í innlendum og erlendum undirbúningshópum fyrir Pólarárið 2007-2009. Öll þessi verkefni eru liður í og framlag Íslands til langtímavöktunar á vatni og veðurfari í heiminum. Ljóst er að hagsmunir Orkustofnunar og KEA fara saman við að ná markmiðum um fjölgun starfa á Akureyri og varanlegri aukningu umsvifa Orkustofnunar á Akureyri, ekki síst í tengslum við Háskólann á Akureyri. Hér að neðan er framkvæmdaáætlun sem aðilar eru sammála um að vinna eftir. 1. áfangi. Í samræmi við ofanritað hefur Orkustofnun þegar ráðið til starfa tvo nýja starfsmenn og aukið starfshlutfall eins manns úr hálfu starfi í heilt. Hin nýju verkefni eru á sviði vistvæns eldsneytis, hagkvæmrar orkunotkunar, nýrra orkugjafa, orkutölfræði, umsýslu Orkusjóðs, auk fræðslu og upplýsingastarfsemi. Gert er ráð fyrir að umfang þessa verði a.m.k. um 25 millj. kr. árlega, auk Orkusjóðs sem þegar er vistaður á Akureyri. Gert er ráð fyrir að fjármögnun næstu þriggja ára verði byggð á styrk frá Evrópusambandinu upp á 5 millj. kr. árlega, auk árlegs framlags upp á a.m.k. 5 millj. kr. frá hverjum eftirtalinna aðila: KEA, iðnaðar- og viðskiptaráðuneyti og Orkustofnun auk fyrirhugaðrar verkefnaþátttöku orkufyrirtækja. Að auki verður leitað eftir styrkjum til ákveðinna verkefna sérstaklega á sviði vistvæns eldsneytis, hagkvæmrar orkunotkunar og nýrra orkugjafa í samstarfi við samstarfsaðila hverju sinni. Að þremur árum liðnum mun Orkustofnun og iðnaðar- og viðskiptaráðuneyti ein axla ábyrgð á áframhaldandi starfi þessarar einingar komi ekki frekara fé annars staðar frá. 2. áfangi. Stefnt er að því að fjölga enn frekar í starfsstöðinni á Akureyri þannig að um verði að ræða 4-5 stöðugildi þar að þremur árum liðnum á ofangreindum sviðum. 3. áfangi. Vatnamælingasvið Orkustofnunar stefnir að auknum verkefnum m.a. í samvinnu við Háskólann á Akureyri. Má þar nefna áætlanir um mælistöð í Glerárdal sem yrði hornsteinn í öllum rannsóknum á almennri vatnafræði og umhverfisvöktun í Eyjafirði. Verkefnið tengist hugmyndum um Auðlindastofnun um norðurhjararannsóknir á Íslandi. Stefnt er að auknum umsvifum á þessu sviði í alþjóðlegu samstarfi og sókn í innlenda og erlenda rannsóknarsjóði. Gera má ráð fyrir að fjölgun starfa á þessu sviði gæti orðið á bilinu 2-4 starfsmenn á næstu 4-5 árum. Aðilar eru sammála um að vinna að ofangreindum markmiðum og stuðla að því að fjármögnun verði tryggð.” Eftirfarandi er bókun stjórnar KEA, sem fylgir framangreindri viljayfirlýsingu: “Aðild KEA að þessarri yfirlýsingu er gerð undir þeim formerkjum að samstarf takist við iðnaðarráðuneytið, og/eða stofnanir og fyrirtæki á vegum þess, - um víðtækara samstarf sem leiða mun til verulegrar uppbyggingar verkefna og fjölgunar starfa á Akureyri og félagssvæði KEA. Í trausti þess að slíkt samstarf takist mun KEA ábyrgjast fjármögnun verkefna undir þessarri yfirlýsingu. Komi það hins vegar í ljós að slíkt samstarf takist ekki á næstu 12-18 mánuðum áskilur stjórn KEA sér rétt til að fella niður fjárhagslegar skuldbindingar sínar við þau verkefni sem yfirlýsingin tilgreinir.” Fyrir hönd stjórnar KEA Benedikt Sigurðarson